ប្រទេសបង់ក្លាដែស ៖ បាតុកម្មតវ៉ា ដឹកនាំដោយក្រុមនិស្សិត បានផ្ទុះកក្រើកក្នុងប្រទេសបង់ក្លាដែស ដោយ សារបញ្ហាបក្ខពួក និងគ្រួសារនិយម ក្នុងការផ្តល់តំណែងការងារក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល ដុះស្នឹម និងបញ្ហាដឹកនាំបែបផ្តាច់ការ រំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់។
និស្សិតបង់ក្លាដែស ចាប់ផ្តើមទ្រាំលែងបាននឹងការណ៍ដែលរដ្ឋាភិបាល ទុកកន្លែងធ្វើការ ៥៦% សម្រាប់ក្រុម ពិសេស ដែលក្នុងនោះមាន ៣០% គឺសម្រាប់តែកូនចៅ និងបក្ខពួក គ្រួសាររបស់អតីតអ្នកតស៊ូដើម្បីឯករាជ្យ (ជំនាន់ជាង ៥០ឆ្នាំមុន)។
ក្រុមគ្រួសារ កូនចៅ និងបក្ខពួកអ្នកតស៊ូទាំងនេះ ភាគច្រើនក្តោបក្តាប់តំណែងធំៗក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល ដែលរាល់សេចក្តីសម្រេចផ្សេងៗ គឺលម្អៀងទៅតែខាងគ្នាពួកគេ។ ការកំណត់កូតាការងារនេះ ធ្វើឲ្យនិស្សិតក្រីក្រ និងមកពីទីជនបទ ពុំមានឱកាសបានការងារធ្វើក្នុងជួររដ្ឋាភិបាល។
តាមប្រភពសារព័ត៌មានបរទេស បានផ្សាយនៅថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ ថា ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី០១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យ បានធ្វើការតវ៉ានៅទូទាំងប្រទេស ដើម្បីទាមទារឱ្យដកចេញនូវកូតានៅក្នុងការងាររបស់រដ្ឋាភិបាល បន្ទាប់ពីតុលាការកំពូល បានស្ដារឡើងវិញនូវច្បាប់ដែលរក្សាតំណែង ជិតមួយភាគបី សម្រាប់កូនចៅនៃអ្នកដែលបានចូលរួមក្នុងចលនារំដោះប្រទេស ឆ្នាំ១៩៧១។
បន្ទាប់ពីសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការកំពូល ក្នុងខែមិថុនា ការងាររដ្ឋាភិបាល ចំនួន ៥៦ភាគរយ ត្រូវបានបម្រុងទុកសម្រាប់កូនចៅនៃអ្នកតស៊ូ ។
ក្រុមអ្នកតវ៉ានិស្សិត បានប៉ះទង្គិចជាមួយប៉ូលិស និងសមាជិកនៃសម្ព័ន្ធឆាត្រា បង់ក្លាដែស ជាក្រុមនិស្សិតនៃគណបក្សសម្ព័ន្ធអាវ៉ាមី (Awami League) ដែលគ្រប់គ្រងដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រី សេក ហាស៊ីណា(Sheikh Hasina) បណ្តាលឲ្យមនុស្ស ៦នាក់ បានស្លាប់ និងរាប់រយនាក់ផ្សេងទៀតរងរបួស ។
តើអ្នកណាជាអ្នកដឹកនាំបាតុកម្ម?
លោកម៉ៃឃើល គូហ្គេលម៉ែន (Michael Kugelman) នាយកវិទ្យាស្ថានអាស៊ីខាងត្បូង នៅមជ្ឈមណ្ឌលវីលសុន (Wilson Center) បានប្រាប់ Al Jazeera ថា “មើលថា តើអ្នកណាកំពុងតវ៉ា? វាមិនមែនគ្រាន់តែជាករណីបាតុកម្មនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដែលដឹកនាំដោយជនក្រីក្រនោះទេ។ ទាំងនេះគឺជានិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យ ដែលភាគច្រើនលើសថ្នាក់ធ្វើការ…។ ការពិតដែលអ្នកមាននិស្សិតជាច្រើនដែលខឹងសម្បាខ្លាំង និយាយទៅកាន់ការអស់សង្ឃឹមក្នុងការស្វែងរកការងារ។ ពួកគេប្រហែលជាមិនក្រីក្រខ្លាំងទេ ប៉ុន្តែពួកគេនៅតែត្រូវការស្វែងរកការងារល្អនិងស្ថិរភាព»។
ប្រហែល ៦៧ភាគរយ នៃប្រជាជនបង់ក្លាដែស ១៧០លាននាក់ មានអាយុពី ១៥ទៅ ៦៤ឆ្នាំ ហើយច្រើនជាងមួយភាគបួន មានអាយុពី ១៥និង ២៩ឆ្នាំ នេះបើយោងតាមអង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ។
លោកម៉ៃឃើល គូហ្គេលម៉ែន បាននិយាយថា “ដូច្នេះអ្នកកំពុងសម្លឹងមើលស្ថានភាពដែលមានចំនួនប្រជាជនដែលមានអាយុធ្វើការយ៉ាងសំខាន់”។
លោកស្រី វីណា ណាដជីប៊ុលឡា (Vina Nadjibulla) អនុប្រធានផ្នែកស្រាវជ្រាវនិងយុទ្ធសាស្រ្ត នៃមូលនិធិអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក នៃប្រទេសកាណាដា បាននិយាយថា ប្រទេសអាស៊ីខាងត្បូង ប្រឈមនឹងវិបត្តិការងារធ្ងន់ធ្ងរ សម្រាប់និស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ។ លោកស្រីបានប្រាប់ Al Jazeera ដោយសំដៅទៅលើការងារដែលបានបម្រុងទុកសម្រាប់កូនចៅនៃអ្នកតស៊ូ ថា “កូតា ៣០ភាគរយ នឹងប៉ះពាល់ដល់ក្រុមនោះ” ។
ការតវ៉ាកាន់តែខ្លាំងឡើង ដោយសារតែកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏សំខាន់ដែលប្រទេសបង់ក្លាដែសបានធ្វើ ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ សេដ្ឋកិច្ចបានកើនឡើងជាមធ្យម 6.25ភាគរយ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។ ភាពក្រីក្របានធ្លាក់ចុះពី 11.8ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ២០១០ មកត្រឹម ៥ភាគរយនៅឆ្នាំ២០២២ ដោយផ្អែកលើខ្សែបន្ទាត់នៃភាពក្រីក្រអន្តរជាតិចំនួន 2.15ដុល្លារ ក្នុងមួយថ្ងៃ។ នៅក្នុងដំណើរការនេះ បង់ក្លាដែល ក៏បានវ៉ាដាច់ប្រទេសជិតខាងធំជាងរបស់ខ្លួន គឺប្រទេសឥណ្ឌា ផងដែរ ទាក់ទងនឹងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ (GDP)។
ប្រទេសបង់ក្លាដែស ក៏បានមើលឃើញពីភាពប្រសើរឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងលទ្ធផលអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្សរបស់ខ្លួន ហើយជាលទ្ធផល គឺកំពុងស្ថិតនៅលើផ្លូវដើម្បីបញ្ចប់ការសិក្សា នៅឆ្នាំ២០២៦ ពីបញ្ជីនៃអង្គ ការសហប្រជាជាតិ ជាប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច។
លោកស្រីណាដជីប៊ុលឡឡា បាននិយាយថា ទោះបីជាទទួលបានជោគជ័យទាំងនោះក៏ដោយ នៅតែមានវិ សមភាព និងភាពក្រីក្រច្រើន ដែលមានយ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស 37.7លាននាក់ត្រូវបានរាយការណ៍ថា ជួបប្រទះនឹងការខ្វះខាតស្បៀងអាហារ កាលពីឆ្នាំមុន។
លោកស្រី បាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាល ត្រូវធានាឱ្យមានការអប់រំ និងការបណ្តុះបណ្តាលសមស្រប ដើម្បីផ្គូផ្គងតម្រូវការរបស់កម្លាំងពលកម្ម។
កាលពីឆ្នាំមុន ប្រហែល ៤០ភាគរយ នៃប្រជាជនបង់ក្លាដែស ដែលមានអាយុពី ១៥-២៤ឆ្នាំ មិនបានធ្វើការសិក្សា ឬបណ្តុះបណ្តាល។
លោកស្រី ណាដជីប៊ុលឡា បាននិយាយបន្តថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ធុរកិច្ចពិភពលោកដើម្បីពង្រីកខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់របស់ពួកគេ លើសពីប្រទេសចិន អាចជាឱកាសសម្រាប់បង់ក្លាដែស។ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “នោះហើយជាកន្លែងដែលកំណែទម្រង់ការអប់រំក្លាយជារឿងសំខាន់”៕ ខៀវទុំ