ភ្នំពេញ ៖ បន្ទាប់ពីក្រសួងមហាផ្ទៃ បានចេញប្រកាសស្តីពីបែបបទនិងនីតិវិធីនៃការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ ដោយតម្រូវឲ្យគណបក្សដែលបានធ្វើសម្ព័ន្ធភាពជាមួយគ្នា មិនអាចលើកស្លាករួមតែមួយ ដោយដាក់ឈ្មោះនិងសញ្ញាសម្គាល់របស់គណបក្សនយោបាយក្នុងសម្ព័ន្ធភាពបាននោះមក ក្រុមគណបក្សសម្ព័ន្ធភាពឆ្ពោះទៅអនាគត ដែលរួមមាន គណបក្សភ្លើងទៀន គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ គណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន និងគណបក្សកម្ពុជានិយម បានចាត់ទុកការសម្រេចនេះ ថាជាឧបសគ្គមួយសម្រាប់គណបក្សប្រឆាំង ហើយបានស្នើក្រសួងមហាផ្ទៃ កុំរឹតបន្តឹងនីតិវិធី បង្កភាពស្មុគស្មាញ។
លោក លី សុធារ៉ាយុត្តិ អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យគណបក្សភ្លើងទៀន បានបញ្ជាក់ប្រាប់ “នគរធំ” នៅថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ ថា គណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ មិនប្រឆាំង ឬជំទាស់នឹងសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងឡើយ បើទោះបីជាមិនពេញចិត្តនឹងចំណុចខ្លះក្នុងសេចក្តីប្រកាសនេះក៏ដោយ ។ ប៉ុន្តែស្នើដល់ក្រសួងមហាផ្ទៃ កុំរឹតបន្តឹងផ្នែកនីតិវិធី ហើយត្រូវបើកទូលាយសិទ្ធិនយោបាយ ដើម្បីឲ្យគណបក្សប្រជែង ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយបានស្របតាមច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ របស់ជាតិ ខណៈដែលគណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ បានលើកស្លាករួមគ្នាតែមួយ នៅមូលដ្ឋានចំនួន១៤ស្លាក រួចមកហើយ ។
លោក លី សុធារ៉ាយុត្តិ បានមានប្រសាសន៍ថា “យើងនឹងប្រជុំពិភាក្សាក្នុងចំណោមថ្នាក់ដឹកនាំឆាប់ៗក្នុងអាទិត្យនេះ លើសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីសម្រេចកែតម្រូវ និងផ្លាស់ប្តូរស្លាកគណបក្សរួម ដែលមានភ្លើងទៀន និងឆន្ទៈខ្មែរ ដែលបានលើកក្នុងខេត្ត ចំនួន១៤ រួចកន្លងមកនេះ ។ យើងគណបក្សភ្លើងទៀន និងគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ មិនប្រឆាំងឬជំទាស់នឹងសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងឡើយ បើទោះបីជាយើងមិនពេញចិត្តនឹងចំណុចខ្លះក្នុងសេចក្តីប្រកាសនេះក៏ដោយ ។ មួយវិញទៀត សេចក្តីប្រកាសនេះ បើទោះជាហាក់មានការរំខានផ្នែកនីតិវិធីនិងបច្ចេកទេសខ្លះយ៉ាងណា ក៏វាមិនប៉ះពាល់ ឬជាឧបសគ្គក្នុងការធ្វើសម្ព័ន្ធរវាងគណបក្សភ្លើងទៀន ជាមួយនឹងគណបក្សជាដៃគូឡើយ ។ យើងនឹងធ្វើការកែតម្រូវស្លាកគណបក្សរួម ។ យើងស្នើដល់ក្រសួង កុំឲ្យមានការបន្តឹងផ្នែកនីតិវិធី ហើយត្រូវស្របតាមច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ និងបើកទូលាយសិទ្ធិនយោបាយ ដើម្បីឲ្យគណបក្សប្រជែង ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយបានទូលាយ ស្របតាមច្បាប់ស្តីគណបក្សនយោបាយ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ របស់ជាតិ“ ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ លោកអ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន អនុប្រធានគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា បានបញ្ជាក់ប្រាប់ “នគរធំ” នៅថ្ងៃដដែលនោះថា សេចក្ដីប្រកាសរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ខាងលើនេះ ដែលមានបន្ថែមនីតិវិធី ធ្វើឲ្យមានភាពស្មុគស្មាញច្រើន ហើយសំដៅយករឿងស្លាកនេះ ធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំង មានការងារកាន់តែច្រើន ប៉ុន្តែពួកលោកមិនមានជម្រើសទេ បើសេចក្ដីប្រកាសនេះចេញមកហើយ មានតែធ្វើទៅតាមហ្នឹង ។
លោកអ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន បានមានប្រសាសន៍ថា “ហ្នឹងហើយ! សេចក្ដីប្រកាសនេះ ខ្ញុំយល់ថា វាធ្វើឲ្យកាន់តែស្មុគស្មាញសម្រាប់គណបក្សនៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាព ត្រូវថយមកធ្វើសមាជ ឬសមាជវិសាមញ្ញអីជាដើម ហើយអាចកែប្រែលក្ខន្តិកៈ ហើយត្រូវធ្វើសេចក្ដីសម្រេចសាជាថ្មី រៀបចំពីចក្ខុវិស័យ គោលបំណងក្នុងការរួបរួមអីជាដើមអ៊ីចឹង ហើយរឿងស្លាកនេះទៀត ក៏ឃើញគណបក្សភ្លៀងទៀន ហើយនិងឆន្ទៈខ្មែរ បានលើករួមគ្នា នៅទីសាធារណៈមួយចំនួន ហើយនិងទីស្នាក់ការក្ដី។ ប៉ុន្តែយើងអាចធ្វើបាន មិនពិបាកពេកទេ នៅទីតាំងឯកជនក្ដី អីក្ដីហ្នឹង យើងគ្រាន់តែលើកស្លាកដាច់ពីគ្នា ជាពីរមក ហើយនៅទីតាំងតែមួយ ដូចជាមិនអីទេ ព្រោះឲ្យតែម្ចាស់ផ្ទះគេសុខចិត្ត ហើយវាមិនពាក់ព័ន្ធអីទេ ហើយគ្រាន់តែទីតាំងសាធារណៈខ្លះត្រូវបំបែកជាពីរអ៊ីចឹងទៅ។ ហើយខ្ញុំយល់ថា វាមានចំណុចខ្លះវាវិជ្ជមាន អាចនឹងផ្ញើជូនក្រសួងមហាផ្ទៃ ហើយក្រសួងមហាផ្ទៃ អាចទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការជាដើម សម្រាប់សម្ព័ន្ធភាព ហើយអាចនឹងមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការតែងតាំង ឬក៏សមាសភាពដឹកនាំក្នុងសម្ព័ន្ធ ឬក៏ក្នុងការសហការអីជាដើមអ៊ីចឹង ចុះតាមមូលដ្ឋានអី ។ ប៉ុន្តែសេចក្ដីប្រកាសនេះ បន្ថែមនីតិវិធីក្ដី អីក្ដីហ្នឹង វាធ្វើឲ្យមានភាពស្មុគស្មាញច្រើន ហើយសំដៅយករឿងស្លាក រឿងអីនេះ ធ្វើឲ្យគណបក្សប្រឆាំង មានការងារកាន់តែច្រើន ។ ប៉ុន្តែយើងមិនមានជម្រើសទេ បើសេចក្ដីប្រកាសនេះ ចេញមកហើយ មានតែធ្វើទៅតាមហ្នឹង ហើយបើតាមច្បាប់គណបក្សនយោបាយ ខ្ញុំមិនចាំច្បាស់ ដូចជាមាត្រា ៣៧អីក៏មិនដឹង គណបក្សនយោបាយ អាចចងសម្ព័ន្ធភាពអីដោយសេរីទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែសេចក្ដីប្រកាសនេះ ហាក់ដូចជាថែមទៅលើច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយនោះ” ។
ជាមួយគ្នានោះដែរ លោកគីមសួរ ភីរិទ្ធិ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សសម្ព័ន្ធភាពឆ្ពោះទៅអនាគត បានបញ្ជាក់ប្រាប់ “នគរធំ” នៅថ្ងៃទី៣១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ ថា ប្រកាសរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ខាងលើនេះ មិនជាឧបសគ្គធ្ងន់ទេ ពួកលោកធ្វើតាមបាន ប៉ុន្តែអ្វីដែលលោកសំណូមពរ បើចេញប្រកាសអ៊ីចឹងបាន ក្រសួងមហាផ្ទៃ គួរចេញប្រកាសពាក់ព័ន្ធនឹងការបាត់សំបុត្រកំណើត ឬសំណៅដើមរបស់គណបក្សភ្លើងទៀន អាចធ្វើឡើងវិញបាន ព្រោះបានទទួលស្គាល់គណបក្សនេះ ជាផ្លូវការរួចហើយ និងមានឯកសារសម្គាល់ទុកហើយ គ្រាន់តែគេទៅចម្លងមក វាគ្មានអីពិបាកនោះទេ ។
លោកគីមសួរ ភីរិទ្ធិ បានមានប្រសាសន៍ថា “និយាយរួមទៅ សេចក្ដីប្រកាសនេះ មែនទែនទៅ គេហៅថា កាត់ក្បាល តម្រូវមួក ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងនៅតែគោរពអនុវត្តអ៊ីចឹង ព្រោះធម្មតា មុនក្រសួង ចេញប្រកាស វាទាល់តែមានចែងនៅក្នុងប្រការណាមួយ នៅក្នុងច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលស្ដីពីសម្ព័ន្ធភាព ។ អ៊ីចឹងប្រកាសហ្នឹង ចេញមក គឺគេទុកចំហច្បាប់ហ្នឹងឲ្យប្រកាសប៉ុននេះ គេចេញមកអ៊ីចឹង ក៏យើងធ្វើតាម ។ ប៉ុន្តែមិនអីទេ វាមិនប៉ះពាល់អីទេ ជាទូទៅគ្រាន់តែយើងសោកស្ដាយថា អ្វីដែលយើងបានធ្វើ មុននឹងប្រកាសហ្នឹងចេញ ។ អ៊ីចឹងបើតាមច្បាប់ នីតិប្បញ្ញត្តិទាំងអស់ វាត្រូវតែរក្សាបាននូវប្រតិសកម្ម វាមិនអាចអនុវត្តត្រលប់ក្រោយទេ ។ ប៉ុន្តែយើងយល់ យើងធ្វើ វាអត់មានអីប៉ះពាល់ទេ គ្រាន់តែថា យើងញែកស្លាកចេញតែពីគ្នាទៅ វាផុតហើយ ចៀសកុំឲ្យមានទំនាស់ខ្លាំងជាមួយនឹងស្ថាប័នគ្រប់គ្រង ។ ដូច្នេះយើងអត់មានអីពិបាកទេ យើងកែសម្រួល គ្រាន់តែថា ពេលខ្លះយើងត្រូវការពេលវេលាដែរ មិនមែនប្រាប់ភ្លាមថ្ងៃហ្នឹង ស្អែកធ្វើទេ ត្រូវទុកពេលវេលាទៅ ហើយយើងនឹងកែសម្រួលទៅ ។ ខ្ញុំគិតថា មិនមានបញ្ហាអីធំទេ ហើយចំពោះនីតិវិធីដែលចងថា សម្ព័ន្ធភាព ត្រូវធ្វើម៉េចៗហ្នឹង ចាំយើងពិនិត្យទៀត ហើយយើងនឹងរៀបចំតាមបែបបទហ្នឹងទៅ“ ។
លោកគីមសួរ ភីរិទ្ធិ បានមានប្រសាសន៍បន្តថា “វាមិនជាឧបសគ្គធ្ងន់ធ្ងរទេ គ្រាន់តែថា ធ្វើឲ្យយើងមានការលំបាកខ្លះដែរ ដែលត្រូវបំពេញបែបបទអី នីតិវិធីអី ដូចជាការរៀបចំគណបក្សមួយអីថ្មីអ៊ីចឹងដែរ វាមិនធ្ងន់ធ្ងរដល់ប៉ុណ្ណឹងទេ ប៉ុន្តែយើងអាចធ្វើបានទេ សំខាន់ជំហររបស់យើង ថាតើយើងស្ថិតនៅលើការរួបរួមដើម្បីផលប្រយោជន៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងលើកតម្កើងសេរីភាពនៅស្រុកយើងយ៉ាងណានោះ? គឺគណបក្សចងសម្ព័ន្ធភាពហ្នឹង គិតពិចារណា ទោះមានការលំបាក មានឧបសគ្គយ៉ាងណា ក៏យើងនៅតែពុះពារធ្វើ ដើម្បីឲ្យសម្រេចបាននូវគោលដៅរបស់យើងទាំងអស់គ្នា ។ ជារួម ខ្ញុំគិតថា មិនជាពាក់ព័ន្ធអីប៉ុន្មានធ្ងន់ធ្ងរនឹងនីតិវិធីហ្នឹងទេ មើលទៅ ប៉ុន្តែអ្វីដែលខ្ញុំចង់សំណូមពរ សុំឲ្យក្រសួងហ្នឹង មើលផង បើថាអាចធ្វើទៅបាន បើចេញប្រកាសអ៊ីចឹងបាន គួរចេញប្រកាសពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការបាត់អី ត្រូវធ្វើឡើងវិញ នូវប្រកាសស្អីដែលគណបក្សភ្លើងទៀន បានបាត់សំណៅដើមហ្នឹង ហើយយើងគួរធ្វើអាហ្នឹងទៅ ព្រោះអីយើងទទួលស្គាល់គណបក្សហ្នឹង ជាផ្លូវការ មនុស្សគឺកើតមកហើយ ធ្លាប់ចេញសំបុត្រកំណើតហើយ ខ្លួនថាមានឯកសារសម្គាល់ទុកហើយ គ្រាន់តែគេទៅចម្លង វាមានអីពិបាក? អាហ្នឹងជារូបភាពបង្ហាញឃើញថា អ្នកដឹកនាំក្រសួងហ្នឹង មានការភ័យខ្លាចច្រើនជាងនីតិវិធីបច្ចេកទេស ។ បានន័យថា អាចធ្វើបាន ដូចយើងបាត់សំបុត្រកំណើត មានអីធ្ងន់ធ្ងរទេ គ្រាន់តែទៅចម្លងអាសំណៅដើមហ្នឹង មកវិញមក ហើយបញ្ជាក់ថា អាហ្នឹងបានត្រឹមត្រូវអីអ៊ីចឹងទៅ អាចប្រើប្រាស់បានហើយ ត្រង់ថាភ្លើងទៀន គេយកទៅប្រើ ឬមិនប្រើ យ៉ាងម៉េច អាហ្នឹងជារឿងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គណបក្ស ខ្ញុំមានយោបល់តែប៉ុណ្ណឹងទេ ។ អ្វីដែលយើងគួរតែធ្វើផងដែរ កុំមើលឃើញថាចំណេញតែម្ខាង ហើយអ្វីទៀតដែលមិនផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់រាស្រ្តទូទៅ យើងមិនធ្វើ“ ។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងប្រកាសរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ លេខ ៣២៧៧ប្រក ចុះថ្ងៃចន្ទ ១១រោច ខែផល្គុន ឆ្នាំរោង ឆស័ក ព.ស២៥៦៨ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៥ ដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោកបណ្ឌិត ស សុខា ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ ស្ដីពីបែបបទ និងនីតិវិធីនៃការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ បានសម្រេច ដូចខាងក្រោម ៖
ជំពូកទី១ «បទបញ្ញតិ្តទូទៅ» ប្រការ១- ប្រកាសនេះ មានគោលបំណងលើកកម្ពស់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់គណបក្សនយោបាយ ដែលបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ ក្នុងការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពជាមួយគ្នា ព្រមទាំងកំណត់អំពីបែបបទនិងនីតិវិធីនៃការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ ស្របតាមច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ។
ប្រការ២- ប្រកាសនេះ មានវិសាលភាពអនុវត្តចំពោះការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ ដោយទ្វេភាគី ឬពហុភាគី នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ជំពូកទី២ «គោលការណ៍នៃការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ»
ប្រការ៣- គណបក្សនយោបាយដែលបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវ ស្របតាមច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ អាចធ្វើសម្ព័ន្ធភាពទ្វេភាគី ឬពហុភាគី បានដោយសេរី តាមសេចក្តីសម្រេចរបស់គណបក្សនយោបាយនីមួយៗ ស្របតាមលក្ខន្តិកៈគណបក្សនយោបាយដែលបានតម្កល់ទុកនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ករណីលក្ខន្តិកៈរបស់គណបក្សនយោបាយណាមួយ ពុំបានចែងអំពីការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពនោះទេ ការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ អាចធ្វើឡើងដោយសេចក្តីសម្រេចនៃមហាសន្និបាត ឬសមាជ ឬអង្គការសមមូលរបស់គណបក្សនយោបាយនោះ។
ប្រការ៤- ការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ ត្រូវមានកិច្ចព្រមព្រៀងមួយជាក់លាក់ ដែលមានចែងនូវចំណុចសំខាន់ៗ ដូចជា ឈ្មោះកិច្ចព្រមព្រៀង គោលបំណង វិសាលភាព សមាសភាពនៃគណបក្សនយោបាយធ្វើសម្ព័ន្ធភាព យន្តការគ្រប់គ្រង ដំណើរការការងារ នីតិវិធីដោះស្រាយវិវាទ និងរយៈពេលនៃការធ្វើសម្ព័ន្ធភាព។ គោលបំណងនៃការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពមិនត្រូវផ្ទុយនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ច្បាប់ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ និងច្បាប់នានាជាធរមានឡើយ។ ទម្រង់គំរូនៃកិច្ចព្រមព្រៀងខាងលើ ជាឧបសម្ព័ន្ធនៃប្រកាសនេះ។
ប្រការ៥- ការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ ពុំបង្កើតឱ្យមាននីតិបុគ្គលដោយឡែកពីគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ ដែលបានចូលរួមក្នុងសម្ព័ន្ធភាពនោះឡើយ។
ជំពូកទី៣ «បែបបទនិងនីតិវិធីនៃការធ្វើសម្ព័ន្ធភាពគណបក្សនយោបាយ»
ប្រការ៦- គណបក្សនយោបាយដែលបានធ្វើសម្ព័ន្ធភាពជាមួយគ្នា ត្រូវជូនដំណឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ មកក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្នុងរយៈពេល ៣០ (សាមសិប) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីថ្ងៃចុះហត្ថលេខាពីប្រធានគណបក្សនយោបាយ ដែលចូលរួមសម្ព័ន្ធភាពទាំងអស់ ហើយត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយនូវកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ។ រាល់ការកែប្រែកិច្ចព្រមព្រៀង ត្រូវជូនដំណឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ មកក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្នុងរយៈពេល១៥ (ដប់ប្រាំ) ថ្ងៃ គិតពីថ្ងៃដែលបានធ្វើការកែប្រែ ហើយត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយនូវកិច្ចព្រមព្រៀងដែលបានកែប្រែនោះ។
ប្រការ៧- ការចូលរួម ឬការដកខ្លួនរបស់គណបក្សនយោបាយណាមួយ ចេញពីសម្ព័ន្ធភាព ត្រូវជូនដំណឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ មកក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្នុងរយៈពេល១៥ (ដប់ប្រាំ) ថ្ងៃ បន្ទាប់ពីការប្រកាសចូលរួម ឬដកខ្លួនចេញពីសម្ព័ន្ធភាព ដោយត្រូវភ្ជាប់មកជាមួយនូវកិច្ចព្រមព្រៀង ដូចបានកំណត់ក្នុងប្រការ៦ នៃប្រកាសនេះ។
ប្រការ៨- គណបក្សនយោបាយដែលបានធ្វើសម្ព័ន្ធភាពជាមួយគ្នា មិនអាចលើកផ្លាករួមតែមួយ ដោយដាក់ឈ្មោះនិងសញ្ញាសម្គាល់របស់គណបក្សនយោបាយនៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយគ្នាបានទេ។ គណបក្សនយោបាយនីមួយៗ អាចលើកផ្លាក ដោយដាក់ឈ្មោះ និងសញ្ញាសម្គាល់របស់គណបក្សនយោបាយ ដាច់ដោយឡែករៀងៗខ្លួន។ រាល់ការលើកផ្លាកគណបក្សនយោបាយ នៅទីស្នាក់ការរបស់ខ្លួន ឬលំនៅឋានឯកជន ឬទីតាំងឯកជន ត្រូវមានការយល់ព្រមជាមុនពីម្ចាស់លំនៅឋាន ឬម្ចាសទីតាំងទាំងនោះ។ ករណីនេះ សាមីគណបក្សនយោបាយនីមួយៗ គ្រាន់តែជូនដំណឹងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ទៅរដ្ឋបាលឃុំ-សង្កាត់ អំពីការលើកផ្លាកគណបក្សនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនតម្រូវឱ្យសុំការអនុញ្ញាតជាមុនពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឡើយ។ ការលើកផ្លាកគណបក្សនយោបាយនៅតាមទីសាធារណៈ ទីប្រជុំជន ឬតាមដងផ្លូវសាធារណៈនានា ត្រូវសុំការអនុញ្ញាតជាមុន ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន នៃទីតាំងដែលត្រូវលើកផ្លាកនោះ។
ជំពូកទី៤ “អវសានប្បញ្ញត្តិ”
ប្រការ៩- បទប្បញ្ញត្តិទាំងឡាយណាដែលមានខ្លឹមសារផ្ទុយនឹងប្រកាសនេះ ត្រូវទុកជានិរាករណ៍ ។
ប្រការ១០- អគ្គលេខាធិការ អគ្គនាយក នៃអគ្គនាយកដ្ឋានរដ្ឋបាល អគ្គស្នងការនៃអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត អភិបាលនៃគណៈអភិបាលរាជធានី ខេត្ត និងប្រធានអង្គភាពពាក់ព័ន្ធចំណុះក្រសួងមហាផ្ទៃ ត្រូវទទួលបន្ទុកអនុវត្តប្រកាសនេះ តាមភារកិច្ចរៀងៗខ្លួន ចាប់ពីថ្ងៃចុះហត្ថលេខាតទៅ…៕ កុលបុត្រ