ជំងឺអុតស្វាយ កើតទាំងកុមារ និងមនុស្សគ្រប់វ័យ

ជំងឺអ៊ុតស្វាយ បង្កឡើងដោយមេរោគ Varicella Zoster Virus អាចកើតឡើងគ្រប់វ័យគ្រប់អាយុ កើតតែម្តង ក្នុងមួយ ជីវិត តែមេរោគវាសំងំក្នុងខ្លួនយើង (Dorsal Ganglion) មួយជីវិត ពេលដែលប្រព័ន្ធការពាររាង្គកាយយើងចុះខ្សោយ វានឹងចេញជាជំងឺទៀត តែមិនមែនជាអ៊ុតស្វាយទៀតទេ គឺជាជំងឺ «រើម»។

វាបង្កជំងឺលើមនុស្សប្រមាណ ជិត ២០០លាននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំ និងធ្វើឲ្យមនុស្សស្លាប់ ជិត ៩០០០នាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ (តែធ្លាក់ចុះវិញ នៅពេលដែលមានការប្រើប្រាស់វ៉ាក់សាំងទូលំទូលាយ)។

 ការចម្លង ៖

ជំងឺអុតស្វាយ ឆ្លងតាមទឹកមាត់ តាមការក្អក កណ្តាស់ និងការប៉ះផ្ទាល់នឹងទឹករងៃអ្នកជំងឺ

វាឆ្លងបន្ទាប់ពីអ្នកជំងឺចេញពងបែក ១ទៅ២ថ្ងៃ

បន្ទាប់ពីឆ្លងប្រហែល ១០ ទៅ ២១ថ្ងៃ នឹងចេញរោគសញ្ញា។

រោគសញ្ញា ៖

– ក្តៅខ្លួន ៣៨-៤០អង្សាសេ

– អាចមានចង្អោរ, ក្អួត, ឈឺសាច់ដុំ, រមាស់ ឈឺក្បាល…

– ចេញពងបែក (ខ្លះតិច ខ្លះច្រើន)។

ការព្យាបាល ៖

– ថ្នាំបញ្ចុះកម្តៅ (ហាមប្រើពួកអាស្ពីរីន/Aspirin)

– ថ្នាំបំបាត់រមាស់

– ថ្នាំប្រឆាំងវីរុស (តាមការសម្រេចចិត្តរបស់គ្រូពេទ្យ)

– ថ្នាំប្រឆាំងបាក់តេរី (ករណីមានមេរោគឱកាសនិយមឆ្លង)

ផលប៉ះពាល់ដែលអាចកើតមាន ៖

រលាកខួរក្បាល រលាកស្រោមខួរ រលាកសួត រលាកថ្លើម រលាកស្រោមបេះដូង…។

ការការពារ ៖

– អនាម័យ

– នៅឲ្យឆ្ងាយពីអ្នកជំងឺ

– ហាមប៉ះទឹកមាត់ និងទឹករងៃពីខ្លួនអ្នកជំងឺ

– ពាក់ម៉ាសក៍ នៅពេលនៅជិតអ្នកជំងឺ

– ចាក់វ៉ាក់សាំង (ចាក់ ២ដង)។

អំពីវ៉ាក់សាំង (អាចចាក់ទាំងក្មេង និងមនុស្សធំ បើមិនធ្លាប់កើត) ៖

– ក្មេងអាចចាប់ផ្តើមចាក់ពីអាយុ ១ខួបឡើងទៅ នៅពេលអាយុ ៤ទៅ៦ឆ្នាំ ចាក់ម្តងទៀត

– មនុស្សធំ ចាក់២ដង ចន្លោះគ្នា មួយខែ

– វ៉ាក់សាំងការពារបាន 70% ទៅ 90%

– ចាក់វ៉ាក់សាំងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ផ្សេងៗ និងបន្តយការចេញរើម។

ចំណាំ ៖ ហាមត្រាំទឹក ដោយលាយស្លឹកឈើ ស្លឹកអម្ពិល ឬអ្វីផ្តេសផ្តាស គ្រាន់តែងូតទឹកស្អាតដុសសាប៊ូធម្មតា។ អត់មានតមអាហារទេ ហូបអ្វីក៏បាន ឲ្យតែមានជីវជាតិ ព្រោះវាជួយបង្កើតប្រព័ន្ធការពារឲ្យរឹងមាំឆាប់ជាជំងឺផងដែរ៕

(ប្រភព  វេជ្ជ. ហ៊ាង រតនា)