ហ្សឺណែវ (ស្វីស) ៖ អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានប្រកាសថា ជំងឺអុតស្វា (Mpox) ដែលកំពុងរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សនៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក ឥឡូវនេះ ត្រូវបានប្រកាសអាសន្នសុខភាពសាធារណៈអន្តរជាតិ។
តាមប្រភពទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានបរទេស បានឲ្យដឹងថា នៅថ្ងៃទី១៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ អង្គការសុខភាពពិភព លោក (WHO) បានប្រកាសថា ជំងឺអុតស្វា (Mpox) ដែលពីមុនត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា “ជំងឺស្លេកស្លាំង” ដែលជាភាពអាសន្នសុខភាពសាធារណៈអន្តរជាតិ ក្រោយមកទៀតបានរីករាលដាលដល់តំបន់ជាច្រើននៃអាហ្វ្រិកកណ្តាល និងភាគខាងកើត ហើយអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភអំពីប្រភេទរងនៃមេរោគ ដែលរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងមានអត្រាស្លាប់ខ្ពស់។
អគ្គនាយកអង្គការសុខភាពពិភពលោក លោកវេជ្ជបណ្ឌិត តេដ្រូស អាដាណុម ហ្គេប្រេយេស៊ុស (Tedros Adhanom Ghebreyesus) បាននិយាយថា មានលទ្ធភាពនៃការផ្ទុះឡើងបន្ថែមទៀតនៅក្នុងទ្វីបអាហ្វ្រិក និងលើសពីនេះ។ លោកបានបន្តថា វាជាបញ្ហានៃការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំង ដោយការឆ្លើយតបជាអន្តរជាតិរួម វាចាំបាច់ក្នុងការបញ្ឈប់ការរីករាលដាលនេះ និងជួយសង្គ្រោះជីវិតមនុស្ស។
ប្រទេសជាច្រើន នៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក កំពុងប្រឈមមុខនឹងការផ្ទុះឡើងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ រួមទាំងប្រទេសប៊ូរុនឌី សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្តាល កេនយ៉ា និងរ៉្វាន់ដា ប៉ុន្តែសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ គឺរងការវាយប្រហារខ្លាំងបំផុត ដោយមនុស្សជាង ១៣ ៧០០នាក់ បានឆ្លងមេរោគ ហើយមនុស្ស ៤៥០នាក់ បានស្លាប់ ចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ២០២៤ ។
ជំងឺអុតស្វា អាចចម្លងពីសត្វ ទៅមនុស្ស និងពីមនុស្ស ទៅមនុស្ស តាមរយៈទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយអ្នកឆ្លង រួមទាំងការរួមភេទ ការប៉ះពាល់ស្បែក និងដកដង្ហើមជិតគ្នា។ រោគសញ្ញាទូទៅ គឺក្តៅខ្លួន ឈឺសាច់ដុំ ហើយមានដុំពកពាសពេញរាងកាយ ប្រសិនបើទុកចោល មិនបានព្យាបាល វាអាចបណ្តាលឱ្យស្លាប់។
បច្ចុប្បន្ននេះ មានជំងឺអុតស្វា ចំនួនពីរប្រភេទ គឺ Clade 1 និង Clade 2 ។ អំបូរ Clade 2 គឺមិនសូវមានមេរោគទេ ហើយវាដូចគ្នាដែលបណ្តាលឱ្យមានការផ្ទុះឡើងជាសកលនៅឆ្នាំ២០២២ ដែលបណ្តាលឱ្យអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ប្រកាសអាសន្នសុខភាពសាធារណៈអន្តរជាតិ។ វាបានប៉ះពាល់ដល់អឺរ៉ុប អូស្ត្រាលី សហ រដ្ឋអាមេរិក និងមនុស្សជាង ៨៧ ០០០ នាក់ បានឆ្លងមេរោគ ហើយមនុស្ស ១៤០នាក់ បានស្លាប់ ។ ភាគច្រើននៃករណីឆ្លង តាមរយៈទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទ។
ជំងឺអុតស្វា Clade 1 គឺធ្ងន់ធ្ងរជាង ហើយបានក្លាយជាជំងឺឆ្លងក្នុងតំបន់អាហ្វ្រិកកណ្តាល។ វាមានអត្រាស្លាប់ ១០% ហើយប្រភេទនេះ បានចាប់ផ្តើមផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣ ដោយបានលេចចេញជាប្រភេទរង ដែលគេស្គាល់ថា Clade 1b ហើយបានរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សនៅក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
នៅថ្ងៃអង្គារ ទី១៣ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងនិងបង្ការជំងឺអាហ្រ្វិក (ACDC) បានប្រកាសអា សន្នសុខភាពសាធារណៈ នៃជំងឺអុតស្វា (Mpox) ដោយសង្ឃឹមថា នឹងបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងចំ ណោមប្រទេសនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក និងពិភពលោក ក្នុងការដោះស្រាយទប់ស្កាត់ការផ្ទុះរាលដាលជាសកល៕