ញៀននយោបាយ

ដោយ អាចារ្យថាំ

លោកអ៊ុំ តារាវុទ្ធី សហការីលោកកឹម សុខា ជារឿយៗ តែងសរសើរមេកោយ ថា ជាអ្នកនយោបាយអហិង្សា ចេះអត់ធន់ រង់ចាំមើលពេលវេលា ដូចថ្មីៗនេះ គាត់បង្ហោះសំណេរតាមហ្វេសប៊ុក ក៏ដូចជាផ្តល់សម្ភាសន៍ដល់ “នគរធំ” ថា “ការ ស្ងៀមស្ងាត់របស់ឯកឧត្តមប្រធាន កឹម សុខា ជាយុទ្ធសាស្ត្រល្អបំផុត ក្នុងកាលៈ ទេសៈនេះ ដើម្បីការបង្រួមជាតិ តែទោះជាគាត់នៅស្ងៀមស្ងាត់ ក៏មិនមែនមាន ន័យថា ដកថយ ឬព្រមចុះចាញ់នោះទេ”។

ទោះបីជាលោកអ៊ុំ តារាវុទ្ធី មិនលើកឡើង ក៏ “នគរធំ” មានទស្សនៈបែបនេះ យូរហើយ ព្រោះថា អ្នកនយោបាយ តែង “ញៀននយោបាយ” ទោះជាគាត់ជាប់ គុករាប់ឆ្នាំ ព្រោះនយោបាយ លុះចេញមកវិញ ក៏ធ្វើនយោបាយដដែល។

ក្រឡេកមើលអតីតកាល យើងដឹងថា លោកប៊ុណ្ណ ច័ន្ទម៉ុល បានធ្វើនយោ-បាយប្រឆាំងអាណានិគមបារាំង និងរបបរាជានិយម ដែលអែបអបបារាំង។ គាត់រត់ចូលព្រៃ ទៅបង្កើត “ចលនាឥស្សរៈ” ធ្លាប់ជាប់គុកកោះត្រឡាច លុះរួច ខ្លួន ក៏ហក់ចូលសង្វៀននយោបាយវិញ។ បន្ទាប់ពីស្រុកបានឯករាជ្យ លោកប៊ុណ្ណ ច័ន្ទម៉ុល សំងំមួយរយៈ ដោយងាកទៅប្រកបរបរដើរថតរូបចល័ត និងបើកសេវា ដឹកជញ្ជូនរថយន្តក្រុង សំងំមើលខ្យល់នយោបាយ វាបោកបក់ទៅណា?

លុះមានរដ្ឋប្រហារផ្តួលរំលំរបបរាជានិយម ថ្ងៃ ១៨ មីនា ឆ្នាំ១៩៧០ លោក ប៊ុណ្ណ ច័ន្ទម៉ុល ឈប់រកស៊ីឯកជន ក៏លោតចូលសង្វៀននយោបាយជាថ្មី បានតួនាទី ជាទីប្រឹក្សារបស់ប្រធានាធិបតី លន់ នល់ និងជាអ្នករត់ការផ្សះផ្សាជម្លោះនយោបាយ ធ្លាប់រត់សំបុត្រសម្តេចព្រះសង្ឃរាជ ហួត តាត យកទៅជូនលោកលន់ នល់ លោក អ៊ិន តាំ ទ្រង់ស៊ីសុវត្ថិ សិរីមតៈ សុំឱ្យអ្នកនយោបាយទាំង៣ នេះ រួបរួមគ្នា។

ដោយឡែក អ្នកអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ច័ន្ទរង្សី ធ្លប្ក់ធ្វើនយោបាយប្រឆាំង អាណានិគមបារាំង ព្រះអង្គជាមេឥស្សរៈដ៏ល្បីល្បាញ។ លុះស្រុកទេសបានឯករាជ្យ ទ្រង់ច័ន្ទរង្សី ផ្អាកនយោបាយមួយរយៈ ដោយងាកទៅប្រកបរបរថតខ្សែភាពយន្ត បើកកាស៊ីណូ និងមុខរបរផ្សេងទៀត។ លុះលោកលន់ នល់ ធ្វើរដ្ឋប្រហារ ក៏សុំ យាងទ្រង់ច័ន្ទរង្សី ទៅចូលរួមក្នុងរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែរ។ តាមពិត ទ្រង់ច័ន្ទរង្សី ទោះជាមានខ្សែស្តេច (បុត្រព្រះអង្គម្ចាស់នរោត្តម ច័ន្ទលេខា ហៅម្ចាស់តូ) ក៏ ព្រះអង្គ មិនចូលចិត្តរាជានិយម ក៏ចុះចូលជួយលោកលន់ នល់ ពង្រឹងរបបសាធារណរដ្ឋ ខ្មែរ ក្លាយទៅជាឧត្តមសេនីយ៍ មេបញ្ជាការកងពលតូចលេខ១៣ ប្រចាំការនៅ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ និងល្បីថា ទ្រង់ច័ន្ទរង្សី ជានាយទាហានខ្លាំងពូកែបាញ់មិនត្រូវ តែ ព្រះអង្គបាត់ព្រះកាយសូន្យឈឹង ក្រោយខ្មែរក្រហម វាយរំលំរបបលន់ នល់ ថ្ងៃ ១៧ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។

យ៉ាងណា ករណីលោកកឹម សុខា អតីតប្រធាន នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ (CNRP) ក៏មិនខុសពីលោកប៊ុណ្ណ ច័ន្ទម៉ុល និងទ្រង់ច័ន្ទរង្សី។ លោកកឹម សុខា ជា អ្នកនយោបាយមុតស្រួត ពូកែវេហារណាស់ គាត់និយាយអត់ទើសទាក់ ប៉ុន្តែពេល នេះ គាត់លែងនិយាយ ដោយសារនៅក្រោមសម្ពាធតុលាការ។

ទោះជាគាត់មិននិយាយ ក៏មិនអាចបោះបង់ការ “ញៀននយោបាយ” បាន ឡើយ ឬថាទោះជាគាត់ជាប់គុក ជិត ៣០ឆ្នាំ ដូចលោកណែលសុន ម៉ង់ដេឡា អតីតប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូង ឬដូចលោកស្រីអោងសាន ស៊ូជី មេដឹកនាំ ប្រជាធិបតេយ្យភូមា ក៏លោកកឹម សុខា “រង់ចាំមើលខ្យល់នយោបាយ”។

មានអ្នកបង្អាប់គាត់ថា “ងាប់នយោបាយ” នោះ មិនត្រឹមត្រូវទេ ព្រោះយើង ឃើញហើយ លោកប៊ុណ្ណ ច័ន្ទម៉ុល និងព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ច័ន្ទរង្ស៊ី ផ្អាក នយោបាយជាង ១០ឆ្នាំឯណោះ ទើបចូលប្រឡូកវិញ ដូច្នេះទៅសង្ស័យអី សម្រាប់លោកកឹម សុខា បើកាលណា ខ្យល់នយោបាយអំណោយផល បក់បោក មកដល់ ច្បាស់ជាគាត់លោតទៅតាមខ្យល់នោះអត់ខានទេ។

ករណីញៀននយោបាយ គឺញៀនខ្លាំងជាម៉ាទឹកកក ឬញៀនជាងបារីស្លឹកសង្កែ របស់តាៗនៅស្រុកស្រែឆ្ងាយណាស់ ទោះជាដេកដួល ទុរន់ទុរា ក៏សតិអារម្មណ៍ នៅតែនឹកគិតដល់នយោបាយជានិច្ច…”៕